Η «Εποχή των Παγετώνων» είναι άραγε κάτι που βιώνουμε στην σημερινή εποχή;

Athenian Herald

Οι περισσότεροι γνωρίζουμε ότι σημαντικά φαινόμενα έχουν συμβάλει σε αφανισμό της χλωρίδας και της πανίδας του πλανήτη. Πιο πρόσφατη είναι η μαζική εξαφάνιση των δεινοσαύρων 66 εκατομμύρια χρόνια πριν (Cretaceous – Paleogene extinction) που ήταν το αποτέλεσμα μεγάλης πρόσκρουσης αστεροειδούς στην Γη. Η πρόσκρουση αυτή οδήγησε στην ψύξη της Γης από την απελευθέρωση σκόνης και θείου στην ατμόσφαιρα. Άλλα παρόμοια γεγονότα προϋπήρξαν όπως η Τριασική – Ιουρασική εξαφάνιση (201 εκατομμύρια χρόνια πριν) και ο Πέρμιος – Τριασσικός αφανισμός όπου και θεωρείται από πολλούς ο μεγαλύτερος αφανισμός που έχει υπάρξει στον πλανήτη μας και ήταν το αποτέλεσμα της έκρηξης του ηφαιστειακού συμπλέγματος Siberian Traps.

Πολλοί επιστήμονες θεωρούν ότι διανύουμε άλλο ένα γεγονός μαζικών εξαφανίσεων και αυτή τη φορά η αφορμή είναι η ανθρώπινη φύση και δραστηριότητα. Δραστηριότητες όπως η αλίευση και αποψίλωση δασών οδηγούν στην απειλή προς εξαφάνιση ενός εκατομμυρίου ειδών. Η κλιματική αλλαγή επιταχύνεται από ανθρωπογενείς παράγοντες και οι εξαφανίσεις είναι 100 φορές πιο γρήγορες.  Οι δραστηριότητες αυτές παράγουν και εκπέμπουν αέρια του θερμοκηπίου τόσο γρήγορα όσο και ίσως γρηγορότερα από τις εκπομπές των Siberian Traps. Έτσι το κλίμα στην Γη αλλάζει πολύ γρήγορα. Φυσικά γεγονότα που μπορούν να οδηγήσουν σε μαζικές καταστροφές είναι η αύξηση της στάθμης της θάλασσας, τσουνάμια, πυρκαγιές, η ξηρασία λόγω υψηλών θερμοκρασιών και άλλα.

Αυτή την στιγμή υπάρχει μεγάλη ανησυχία για την μεγάλη κρίση στην οποία βρίσκεται ο «Παγετώνας της Αποκάλυψης» ή Doomsday Glacier. Σύμφωνα με το περιοδικό Nature ο ρυθμός με τον οποίο λειώνουν οι παγετώνες στην Δυτική Ανταρτική συνδέονται με την αύξηση της στάθμης των ωκεανών. Το Intergovernmental Panel on Climate Change προβλέπει την αύξηση της στάθμης μεταξύ 38 και 77 εκατοστών μέχρι το 2100 αλλά η κατάρρευση των παγετώνων μπορούν και θα συμβάλουν στην αύξηση της στάθμης περισσότερο από το προβλεπόμενο. Για παράδειγμα ο Thwaites Glacier (Doomsday Glacier) της Ανταρκτικής ευθύνεται για το 4% της αύξησης της στάθμης της σημερινής θάλασσας. Πως συμβαίνει αυτό;

- Ας ξεκινήσουμε λέγοντας πως ο Thwaites Glacier έχει το μέγεθος της Φλόριντας και το μέρος του όπου συνδέεται με γρήγορους ρυθμούς τήξης είναι το κομμάτι που συνδέεται με τοv πυθμένα της θάλασσας ο οποίος έχει μετατοπιστεί συνολικά 14 χιλιόμετρα από το 1990 εκθέτοντας ένα μεγάλο κομμάτι του παγετού σε πιο ζεστά νερά.

- Όπως το υπόστρωμα μετατοπίζεται προς στην ενδοχώρα (πιο ζεστά νερά του ωκεανού) οδηγεί περισσότερο πάγο να επιπλεύσει στην θάλασσα.

- Με την σειρά του ο πάγος συνεισφέρει στην αύξηση της στάθμης και ο παγετώνας κινείται πιο γρήγορα.

- Αυτή η διαδικασία μπορεί να προκαλέσει την κατάρρευση των παγετώνων πιο γρήγορα αφού η διάβρωση του πάγου που συνδέεται με τον πυθμένα επιτρέπει σε κομμάτια πάγου να ρέουν όλο και πιο γρήγορα προς την θάλασσα.

Σύμφωνα με επιστήμονες η πλήρης κατάρρευση του Doomsday Glacier θα μπορούσε να οδηγήσει σε άνοδο της στάθμης της θάλασσας σε βαθμό που θα είναι αρκετός για να καταστρέψει τις παραθαλάσσιες περιοχές σε όλον τον κόσμο. Υπό φυσιολογικές συνθήκες αυτό το τρομακτικό μέλλον θα χρειαζόταν εκατοντάδες χρόνια για να συμβεί. Παρόλα αυτά λόγω της κλιματικής αλλαγής η πραγματοποίηση αυτού του καταστροφικού γεγονότος μπορεί να συμβεί πιο γρήγορα από όσο περιμένουμε.

Με την τήξη των παγετώνων είναι πολύ πιθανόν να υπάρξει και μεγάλη περιβαλλοντολογική αλλαγή όπως η εξαφάνιση πολλών ειδών και αυτών που ζουν στον αρκτικό και ανταρκτικό πόλο και αυτών όπου το οικοσύστημα τους θα αλλάξει με την αύξηση της στάθμης και την αλλαγή της θερμοκρασίας της θάλασσας.

Πηγές: National Geographic, CNN Greece, nature