Νέα εποχή για την Κύπρο

του Μarian Wendt και του Βασίλη Καρύδα-Υφαντή

Εκλογική Αναμέτρηση

Στις 28 Φεβρουαρίου 2023, ο Νίκος Χριστοδουλίδης ορκίστηκε επίσημα Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενώ δύο ημέρες νωρίτερα ανακοίνωσε τα μέλη της κυβέρνησής του.

Η Κύπρος βίωσε μια πρωτοφανή προεκλογική περίοδο με τον Νίκο Χριστοδουλίδη να γίνεται ο πρώτος πολιτικός που κέρδισε χωρίς την επίσημη υποστήριξη ενός εκ των δύο μεγάλων κομμάτων (ΔΗΣΥ ή ΑΚΕΛ).

Παρόλο που δεν υπήρξε ο επίσημος υποψήφιος του Δημοκρατικού Συναγερμού (ΔΗΣΥ), υπολογίζεται πως περίπου το ένα τρίτο των ψηφοφόρων του ΔΗΣΥ στήριξε τον Νίκο Χριστοδουλίδη στον πρώτο γύρο που πραγματοποιήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2023. Ως αποτέλεσμα, για πρώτη φορά στην ιστορία του, ο Υποψήφιος Πρόεδρος του ΔΗΣΥ (Αβέρωφ Νεοφύτου) δεν κατάφερε να περάσει στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών. Το γεγονός αυτό αποκτά ιδιαίτερη σημασία αν αναλογιστεί κανείς ότι η εκλογική βάση της Κύπρου από το 1960 διαπνέεται από κεντροδεξιά χαρακτηριστικά.

Στο δεύτερο γύρο, που πραγματοποιήθηκε μια εβδομάδα αργότερα στις 12 Φεβρουαρίου 2023, ο Νίκος Χριστοδουλίδης αντιμετώπισε τον υποψήφιο του ΑΚΕΛ Ανδρέα Μαυρογιάννη. Η νίκη Χριστοδουλίδη με ποσοστό  51,92% έναντι 48,08% δεν υπήρξε τόσο ηχηρή σύμφωνα με τις αρχικές αναμενόμενες προβλέψεις. Σε απόλυτους αριθμούς, ο Χριστοδουλίδης κέρδισε τις εκλογές και κατ’ επέκταση την προεδρία με διαφορά 15.158 ψήφων επί συνόλου 406.616 ψήφων.

Η επικράτηση Χριστοδουλίδη και η εσωστρέφεια στο ΔΗΣΥ

Οι θέσεις του Νίκου Χριστοδουλίδη για το Κυπριακό ζήτημα έτυχαν ευρείας αποδοχής στο δεξιό ακροατήριο. Υποστηρίχθηκε από το Δημοκρατικό Κόμμα, την ΕΔΕΚ, τη Δημοκρατική Παράταξη και άλλα εξωκοινοβουλευτικά κόμματα της Κύπρου, όπως η Αλληλεγγύη, το Κόμμα των Ζώων και οι Κυνηγοί. Σημαντική μερίδα του ακροδεξιού κόμματος ΕΛΑΜ τον στήριξε, που είχε λάβει 6% στον πρώτο γύρο των εκλογών ενώ την πλάστιγγα έγειρε ο ΔΗΣΥ μετά την απόφαση του πολιτικού γραφείου του κόμματος για κατά βούληση ψήφο. Ξεκάθαρη ωστόσο ήταν η στήριξη που δέχτηκε από τον απερχόμενο Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη, ο οποίος άμεσα ζήτησε από τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου να συνταχθεί υπέρ της υποψηφιότητας Χριστοδουλίδη. Κίνηση που προκάλεσε ρήγματα στη δεξιά παράταξη.

Η αναμενόμενη εσωστρέφεια που προκάλεσε στον ΔΗΣΥ η αποτυχία του Αβέρωφ Νεοφύτου να περάσει στο δεύτερο γύρο, τον οδήγησε να ανακοινώσει εκλογικό συνέδριο στις 11 Μαρτίου 2023 για εκλογή νέου Προέδρου. Υποψηφιότητα για Πρόεδρος κατέθεσε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος και βουλευτής Λευκωσίας Δημήτρης Δημητρίου. Ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου ενώ αρχικά δήλωσε πως θα είναι υποψήφιος όπως και ο Αναπληρωτής Πρόεδρος του κόμματος Χάρης Γεωργιάδης στη συνέχεια απέσυραν αμφότεροι τις υποψηφιότητές τους, καθώς η Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων της Κύπρου Αννίτα Δημητρίου ανακοίνωσε την υποψηφιότητά της. Ο ΔΗΣΥ με ανοιχτή στα μέλη εκλογική διαδικασία εξέλεξε με διαφορά νέα Πρόεδρο την Αννίτα Δημητρίου στις 11 Μαρτίου 2023.

Η επόμενη μέρα

Ο νέος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας θα κληθεί να αντιμετωπίσει σειρά προκλήσεων με προεξάρχουσα το Κυπριακό ζήτημα. Με δεδομένο την απουσία διαλόγου εδώ και μια εξαετία για το Κυπριακό, την απουσία διορισμού ειδικού απεσταλμένου από τον ΟΗΕ και την συμπόρευση Χριστοδουλίδη με κόμματα όπως η ΕΔΕΚ και η Αλληλεγγύη, που απορρίπτουν επί της αρχής την λύση της Δικοινοτικής διζωνικής ομοσπονδίας, ή το ΔΗΚΟ που αναφέρεται σε «σωστό περιεχόμενο», δημιουργείται η πρώτη μεγάλη αναμέτρηση με τη σκληρή πραγματικότητα, η οποία θα δοκιμάσει τη συνοχή της κυβέρνησης.

Οι προθέσεις του Προέδρου Χριστοδουλίδη όσον αφορά τις σχέσεις με τις ΗΠΑ και τη Ρωσία μένει να αποκαλυφθούν. Προεκλογικά ο Νίκος Χριστοδουλίδης, τήρησε ουδέτερη στάση αναφορικά με τις κυρώσεις της ΕΕ στη Ρωσία, ενώ κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου πολιτικά προσκείμενοι σε αυτόν, του πίστωναν προσωπική εμπλοκή στην απόφαση των ΗΠΑ να άρει το εμπάργκο όπλων ενώ πολιτικοί του αντίπαλοι του πίστωναν προνομιακές σχέσεις με τη Ρωσία.

Τέλος, το μεταναστευτικό ζήτημα που ταλανίζει το νησί, καθώς και οι σχέσεις της Κύπρου με την ΕΕ θα είναι ένα σοβαρό ζήτημα που θα απασχολήσει τον νέο Πρόεδρο από τις πρώτες κιόλας μέρες της θητείας του.

Ο Μarian Wendt είναι Διευθυντής του Ιδρύματος Konrad Adenauer Ελλάδας & Κύπρου και πρώην Ομοσπονδιακός Βουλευτής της Γερμανίας

Ο Βασίλης Καρύδας-Υφαντής είναι Project Manager του Ιδρύματος Konrad Adenauer Ελλάδος & Κύπρου και μέλος του Εποπτικού Συμβουλίου του Ελληνογερμανικού Ιδρύματος Νεολαίας

Δημοσιεύουμε απόψεις και σχόλια αναγνωστών. Οι απόψεις και τα σχόλια που δημοσιεύονται εκφράζουν τους συγγραφείς τους. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει και δεν φέρει καμία ευθύνη για τις απόψεις ή σχόλια αναγνωστών.