Ακρίβεια

Athenian Herald

Η ακρίβεια είναι το πρώτο ζήτημα που απασχολεί την κοινωνία σήμερα. Μετά την οικονομική κρίση 2008-18 και την πανδημία 2020-22, οι καταταλαιπωρημένοι Έλληνες βρέθηκαν αντιμέτωποι με ένα κύμα πληθωρισμού. Η κατακόρυφη αύξηση των τιμών σε είδη πρώτης ανάγκης, ιδίως τρόφιμα και ενέργεια, πλήττουν σημαντικά τα εισοδήματα των πλέον ευάλωτων. Οι χαμηλόμισθοι, οι άνεργοι, οι συνταξιούχοι και οι μικρομεσαίοι πλήττονται με σφοδρότητα. Η ακρίβεια θα παίξει τον πλέον καθοριστικό ρόλο στις εκλογές της 21ης Μαΐου.

Είναι αναμενόμενο ότι το κράτος οφείλει να ανακουφίσει τους πολίτες από το πλήγμα ακρίβειας. Η σοβαρότητα του προβλήματος επιβάλλει η δημόσια συζήτηση να είναι ουσιαστική και πραγματιστική. Δυστυχώς, όπως συνήθως, έχουμε στείρα αντιπαράθεση που χρησιμοποιεί κυρίως συνθήματα αντί γεγονότα και επιχειρήματα. Παρά ταύτα, έχουν γίνει σωστές ενέργειες.

Η κυβέρνηση άργησε να αντιδράσει. Τους πρώτους μήνες ξόρκιζε το κακό, υποστηρίζοντας με βαρύγδουπες αναλύσεις ότι το φαινόμενο του πληθωρισμού ήταν παροδικό και θα εξαφανιζόταν σύντομα. Όταν η άνοδος των τιμών εδραιώθηκε, δεν είχε έτοιμο σχέδιο και πάλι προσδοκούσε ότι ένα θαύμα θα επανάφερε τις τιμές της ενέργειας στα προηγούμενα χαμηλά επίπεδα. Την αρχική της αδεξιότητα, η κυβέρνηση την ονόμασε «συνετή πολιτική» και μας εξήγησε περισπούδαστα ότι ψάχνει «δημοσιονομικό χώρο» για να χρηματοδοτήσει τα μέτρα.

Η αντιπολίτευση βρήκε ένα όπλο αντιπολίτευσης. Με ζήλο και υπερβολή τονίζει εδώ και μήνες ότι για την ακρίβεια ευθύνεται η κυβέρνηση. Βρήκε και ένα πιασάρικο όνομα, η «ακρίβεια του Μητσοτάκη» και το επαναλαμβάνει όσο συχνότερα μπορεί. Συνδύασε επίσης την ακρίβεια και με «τα κέρδη των πλουσίων» για τους οποίους ενδιαφέρεται η κυβέρνηση. Τα κανάλια και οι σταθμοί δεν κρύβουν την χαρά τους για ένα θέμα που συντηρεί τις θεαματικότητες και ακροαματικότητες.

Η ουσία του προβλήματος άργησε να τύχει ιδιαίτερης προσοχής, εκτός από πολύ λίγους πολιτικούς και δημοσιογράφους. Το κύμα πληθωρισμού είναι εξωγενές και η Ελλάδα δεν έχει καμία δυνατότητα να το αντιστρέψει. Οφείλεται εξ ολοκλήρου στις τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου και στις επιπτώσεις από την Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Η κυβέρνηση δεν μπορεί να ξοδέψει ποσά πέραν των δυνατοτήτων της υπερχρεωμένης οικονομίας, ούτε να κάνει παρεμβάσεις που να δημιουργούν αμφιβολίες για την σοβαρότητα της οικονομικής διαχείρισης της χώρας.

Πολλές δηλώσεις έγιναν από επαγγελματίες όπως αρτοποιούς, πρατηριούχους καυσίμων, κτηνοτρόφους, μεταφορείς κ.ά. Όλοι ζητούσαν και ζητούν κρατική υποστήριξη λόγω της αύξησης του ηλεκτρικού ρεύματος και της τιμής των καυσίμων. Τα «αιτήματα» των διάφορων επαγγελματιών είναι σε μεγάλο βαθμό ανεδαφικά. Όλοι αύξησαν τις τιμές των προϊόντων και των υπηρεσιών τους. Οι πρατηριούχοι καυσίμων δε, δεν είχαν κανέναν λόγο να βρίσκονται στις συζητήσεις περί ακρίβειας.

Η αντιπολίτευση μπορεί να προσφέρει αν κάνει πραγματικές εναλλακτικές προτάσεις που να είναι κοστολογημένες σωστά. Η παροχολογία με προτάσεις για καταργήσεις και μειώσεις φόρων μάλλον προκαλεί ανασφάλεια, γιατί είναι νωπά τα μέτρα της Τρόικας λόγω υπερχρέωσης.

Η κυβέρνηση πήρε μια σειρά μέτρων. Η αξιολόγηση των μέτρων αυτών είναι η εξής: (α) Η «επιδότηση» της επιστροφής στο πετρέλαιο, για τους χρήστες φυσικού αερίου, προκαλεί χαμόγελα και στερείται σοβαρότητας. Μέχρι χθες, η επιδότηση ήταν αντίστροφη. (β) Η επιδότηση της βενζίνης και του πετρελαίου κίνησης ήταν άστοχα. Οι επαγγελματίες μετατόπισαν το κόστος στα προϊόντα και τις υπηρεσίες και οι ιδιώτες δεν είχαν σημαντικό όφελος. Η κίνηση στους δρόμους δεν μειώθηκε και μάλλον αυξήθηκε. (γ) Η επιταγή ακρίβειας είναι μέτρο στην σωστή κατεύθυνση. Προσφέρει μικρή ανακούφιση στους πολύ ευάλωτους. (δ) Η επιδότηση του πετρελαίου θέρμανσης και ο περιορισμός τιμών σε καυσόξυλα είναι σωστά μέτρα. (ε) Η επιδότηση του ηλεκτρικού ρεύματος είναι σωστό μέτρο και πρέπει να συνεχιστεί. Δεν έχει κόστος στον προϋπολογισμό γιατί χρηματοδοτείται από τα κέρδη και υπερκέρδη των εταιρειών καυσίμων και ενέργειας. (στ) Η επιδότηση των λιπασμάτων για τους αγρότες είναι πολιτικό μέτρο και βέβαια δεν συγκράτησε τις τιμές όπως πιστοποιείται από την άνοδο των τιμών των τροφίμων. (ζ) Το Καλάθι του Νοικοκυριού είναι το πιο πετυχημένο μέτρο. Δεν στοιχίζει στον προϋπολογισμό και προσφέρει πραγματική ανακούφιση σε όσους το αξιοποιούν. Είναι ένα παράδειγμα που πρέπει να βρει μιμητές και αλλού.

Η κυβέρνηση πρέπει να κάνει πιο δραστικές παρεμβάσεις. Η αύξηση των τιμών είναι γεγονός και δεν προβλέπεται μείωση. Η περαιτέρω πτώχευση μέρους του πληθυσμού πρέπει να αποφευχθεί. Μοιράζοντας χρήματα σε φωνασκούντες δεν είναι ο καλύτερος τρόπος. Η αύξηση των συντάξεων και του βασικού μισθού πάνω από 20% θα ήταν η σωστή πολιτική, με πολλαπλά οφέλη. (Δείτε εδώ). Καλό θα ήταν να εφαρμοστούν οι δικαστικές αποφάσεις για τις συντάξεις υπέρ όλων των συνταξιούχων. Η καλή πορεία της οικονομίας το επιτρέπει. Για να συνεχίσει η καλή πορεία της οικονομίας, πρέπει να υπάρξει πλαφόν τιμής ηλεκτρικού ρεύματος/ενέργειας και στην βιομηχανία. Εκτός και αν αποτελεί στρατηγική ανάπτυξης η πτώχευση και των υπόλοιπων βιομηχανικών επιχειρήσεων.