Βελτίωση των συνθηκών φτώχειας και των κοινωνικών ανισοτήτων το 2022

Του Κώστα Δημητρόπουλου

Η ΕΛΣΤΑΤ (“Ελληνική Στατιστική Αρχή”) δημοσίευσε στις 8 Μαΐου 2023 την Έρευνα Εισοδήματος και Συνθηκών των Νοικοκυριών 2022, που αναφέρεται στην περίοδο του 2021.

Πως ορίζεται η φτώχεια; Το κατώφλι της φτώχειας ανέρχεται στο ποσό των €5.712 ετησίως για νοικοκυριό ενός ατόμου και σε €11.995 για νοικοκυριά με δύο ενήλικες και δύο εξαρτώμενα παιδιά ηλικίας κάτω των 14 ετών, και ορίζεται στο διάμεσο του συνολικού ισοδύναμου διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών το οποίο εκτιμήθηκε σε €9.520 για το 2021, ενώ το μέσο ετήσιο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών της χώρας εκτιμήθηκε στα €18.563.

Πως ορίζεται ο κίνδυνος φτώχειας (μετά τις κοινωνικές μεταβιβάσεις); Ορίζεται ως το ποσοστό των ατόμων που ζουν σε νοικοκυριά, των οποίων το συνολικό ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα είναι χαμηλότερο του 60% του εθνικού διάμεσου ισοδύναμου διαθέσιμου εισοδήματος.

Ποιο είναι το ποσοστό του πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας για το 2022; Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, αυτό το ποσοστό διαμορφώθηκε σε 18,8%, έναντι 19,6% το 2021. Είναι το 4ο χαμηλότερο ποσοστό τουλάχιστον της τελευταίας 20ετίας. Το χαμηλότερο ποσοστό επετεύχθει το 2020, όπου αυτό το ποσοστό μειώθηκε στο 17,7%.

Τα νοικοκυριά που βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας εκτιμώνται σε 742.235 σε σύνολο 4.049.102 νοικοκυριών και τα μέλη τους σε 1.945.199 στο σύνολο των 10.399.329 ατόμων του εκτιμώμενου πληθυσμού της Χώρας.

Ο κίνδυνος φτώχειας μετά τις κοινωνικές μεταβιβάσεις, για παιδιά ηλικίας 0-17 ετών (παιδική φτώχεια) ανέρχεται σε 22,4%, σημειώνοντας μείωση κατά 1,3 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2021 (23,7%), ενώ για τις ομάδες ηλικιών 18-64 ετών και 65 ετών και άνω ανέρχεται σε 18,9% (20,6% το 2021) και 15,8% (13,5% το 2021).

Ο κίνδυνος φτώχειας, υπολογιζόμενος με κατώφλια διαφορετικά του 60% του διάμεσου συνολικού διαθέσιμου ισοδύναμου εισοδήματος, ανέρχεται σε:

- 6,7%, αν το κατώφλι οριστεί στο 40% του διάμεσου συνολικού διαθέσιμου ισοδύναμου εισοδήματος,
- 11,9%, αν το κατώφλι οριστεί στο 50% του διάμεσου συνολικού διαθέσιμου ισοδύναμου εισοδήματος και,
- 26,2%, αν το κατώφλι οριστεί στο 70% του διάμεσου συνολικού διαθέσιμου ισοδύναμου εισοδήματος, αντίστοιχα.

Πως υπολογίζεται το ποσοστό πριν από όλες τις κοινωνικές μεταβιβάσεις;

Το ποσοστό κινδύνου φτώχειας πριν από όλες τις κοινωνικές μεταβιβάσεις (δηλαδή μη  συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών επιδομάτων και των συντάξεων στο συνολικό διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών) ανέρχεται σε 46,1% ενώ, όταν περιλαμβάνονται μόνο οι συντάξεις και όχι τα κοινωνικά επιδόματα, μειώνεται στο 23,6%.

Αναφορικά με τα κοινωνικά επιδόματα, επισημαίνεται ότι αυτά περιλαμβάνουν παροχές κοινωνικής βοήθειας (όπως το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, το επίδομα στέγασης, το επίδομα θέρμανσης κ.λπ.), οικογενειακά επιδόματα (όπως επιδόματα τέκνων), καθώς και επιδόματα ή βοηθήματα ανεργίας, ασθένειας, αναπηρίας ή ανικανότητας, ή και εκπαιδευτικές παροχές. Το ποσοστό κινδύνου φτώχειας μετά τις κοινωνικές μεταβιβάσεις ανέρχεται σε 18,8%, ως εκ τούτου διαπιστώνεται ότι τα κοινωνικά επιδόματα συμβάλλουν στη μείωση του ποσοστού του κινδύνου φτώχειας κατά 4,8 ποσοστιαίες μονάδες ενώ, εν συνεχεία, οι συντάξεις κατά 22,5 ποσοστιαίες μονάδες.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο δείκτης Κοινωνικής Ανισότητας ή, αλλιώς, Gini Coefficient, «έπιασε» το δεύτερο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 13 ετών, στο 31,4%. Την χαμηλότερη τιμή του την έπιασε το 2019, όπου και ήταν 31%.

Αναμφίβολα, τα τελευταία 4 χρόνια οι παραπάνω δείκτες έχουν χειροτερέψει λόγω της οικονομικής συγκυρίας και των εκτάκτων υγειονομικών μέτρων. Το 2022 επιστρέψαμε στα επίπεδα του 2019, αλλά το 2023 αναμένεται να βελτιώσει περαιτέρω τις κοινωνικές συνθήκες.

Με πληροφορίες από: ΕΛΣΤΑΤ (1), ΕΛΣΤΑΤ (2)

Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα Athenian Herald εκφράζουν τους συγγραφείς τους. Η Athenian Herald δεν φέρει καμία ευθύνη για τις απόψεις που εκφράζονται μέσω της ιστοσελίδας.