Η ανερχόμενη σχέση των ΗΠΑ με το Πακιστάν

Η ιστορική εχθρότητα Ινδίας – Πακιστάν, η σημαντικότητα των δύο χωρών, η προσπάθεια της Τουρκίας να καλλιεργήσει προνομιακή στρατηγική σχέση με το Πακιστάν και της Ελλάδας να πράξει το ίδιο με την Ινδία, καθιστούν τις εξελίξεις στις δύο αυτές χώρες ενδιαφέρουσες.

Το Πακιστάν ήταν παραδοσιακός σύμμαχος των ΗΠΑ, όταν η Ινδία, ο αντίπαλος του Πακιστάν, έρεπε περισσότερο προς την Ρωσία. Τα τελευταία χρόνια, η κατάσταση αντιστράφηκε. Το Πακιστάν στράφηκε προς την Κίνα, η οποία ίδρυσε και στρατιωτικές βάσεις στο Πακιστάν. Παράλληλα, προσπαθεί να εμβαθύνει τις σχέσεις του με τον Μουσουλμανικό κόσμο, Σαουδική Αραβία, Τουρκία κλπ. Ενώ προμηθεύεται όπλα από Κίνα και Ρωσία κυρίως, αντικαθιστώντας τις ΗΠΑ, ενώ επεκτείνει την στρατιωτική συνεργασία με την Τουρκία. Η Ινδία πήρε στροφή προς την Δύση. Καλλιεργεί τις σχέσεις της με ΗΠΑ, Αυστραλία και άλλους, ενώ αγοράζει όπλα από ΗΠΑ και Γαλλία.

Το Πακιστάν και η Ινδία είναι σημαντικές χώρες για την παγκόσμια ασφάλεια. Εκτός του μεγέθους τους, γεωγραφικά (έκταση περίπου 800 και 3.300 χιλιάδες km2 αντίστοιχα)  και πληθυσμιακά (περίπου 240 και 1.400 εκατομμύρια κάτοικοι αντίστοιχα), ελέγχουν το πέρασμα από τον Ινδικό στον Περσικό και στην Μεσόγειο.

Ο Touqir Hussain, καθηγητής και πρώην διπλωμάτης, περιγράφει στο NI την προσπάθεια επαναπροσέγγισης ΗΠΑ – Πακιστάν.

Κατά τον κον Hussain, oι σχέσεις ΗΠΑ-Πακιστάν βελτιώνονται μετά τις αναταραχές που προκάλεσε ο πόλεμος στο Αφγανιστάν και οι επιθέσεις της 11^ης Σεπτεμβρίου. Ακόμα και μετά τις επιθέσεις της 11^ης Σεπτεμβρίου, το Πακιστάν βοήθησε στις προσπάθειες της Αμερικής κατά της Αλ Κάιντα με την παροχή πληροφοριών και στρατιωτικής βοήθειας. Πάντως, οι ΗΠΑ ακόμα χρειάζονται το Πακιστάν, ειδικά μετά την υποχώρηση από το Αφγανιστάν, για τη διατήρηση της εθνικής τους ασφάλειας. Η ανανέωση των σχέσεων των δύο χωρών είναι δύσκολη καθώς στο εσωτερικό του Πακιστάν επικρατούν αντι-αμερικανικά αισθήματα. Τα πρώτα βήματα συμφιλίωσης έκανε η Ουάσινγκτον αφού η Ινδία έδειξε αναποφάσιστη μπροστά στην εισβολή της Ουκρανίας από τη Ρωσία, ακολουθώντας την λεγόμενη πολιτική «πολλαπλών δεσμεύσεων».

Μπορεί αυτή η νέα προσπάθεια προσέγγισης του Πακιστάν να είναι πολιτική «πολλαπλών δεσμεύσεων» εκ μέρους της Ουάσινγκτον; Για παράδειγμα, ανακοίνωσε την πιθανή πώληση συστημάτων συντήρησης αεροσκαφών αξίας $450 εκατομμυρίων στο Πακιστάν, παρά τις αντιρρήσεις της Ινδίας.

Αλλά και το Πακιστάν αναθεωρεί τις σχέσεις των δυο κρατών. Επικρατεί όλο και περισσότερο η άποψη ότι χρειάζεται την Ουάσινγκτον εν μέσω οικονομικής κρίσης, εσωτερικής αστάθειας και πολλαπλών εξωτερικών στρατιωτικών απειλών.

Η άποψη ότι ο παραδοσιακός ρόλος του Ισλαμαμπάντ είναι να βοηθά την Ουάσινγκτον στους Αμερικανικούς πολέμους έχει αρχίσει να υποχωρεί. Αντ΄αυτής, κερδίζει έδαφος η πολιτική των επενδύσεων, του εμπορίου και της αλληλο-υποστήριξης στους διεθνείς οργανισμούς, κυρίως στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Μάλιστα, οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος του Πακιστάν. Είναι σημαντικό για τα συμφέροντα της Αμερικής στην περιοχή να έχει το Πακιστάν οικονομική και πολιτική σταθερότητα, για αυτό και οι τομείς συνεργασίας που συζητούνται είναι τα ενεργειακά, η τεχνολογία, η γεωργία και η τεχνολογία πληροφοριών. Ακόμα, η επιθυμία του Πακιστάν για ειρηνικές σχέσεις με την Ινδία προσιδιάζει στα ευρύτερα συμφέροντα της Αμερικής στη Νότια Ασία.

Για να προσεγγίσει η Ουάσινγκτον το Πακιστάν, επικεντρώνεται σε τομείς μεγάλης σημασίας για το δημόσιο συμφέρον, όπως είναι ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας και η προώθηση της ισότητας των φύλων. Παράλληλα η Αμερικανική κυβέρνηση καθησυχάζει το Πακιστάν ότι η ανανέωση των καλών σχέσεων τους ξεπερνάει τις ανησυχίες της για τις σχέσεις της με την Ινδία.

Αξίζει να αναρωτηθούμε εάν οι σχέσεις ΗΠΑ-Πακιστάν θα συμπληρώσουν την στρατηγική της Αμερικής στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού.

Περισσότερες πληροφορίες: NI