Green Deal Industrial Plan: το Ευρωπαϊκό σχέδιο των €662 δις

Το 1992 υπογράφεται στη Σύνοδο του Ρίο από 165 χώρες η Σύμβαση-Πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (“UNFCCC”), με ισχύ από το 1994. Υποχρέωνε τα μέλη στη θέσπιση εθνικών προγραμμάτων για τον περιορισμό των εκπομπών αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Το 1997 υπογράφεται η διεθνής συνθήκη ‘’Το Πρωτόκολλο του Κιότο’’, το οποίο πρακτικά περιλαμβάνει τα απαραίτητα βήματα για την μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση της αλλαγής του κλίματος που προκαλείται λόγω της αύξησης των ανθρωπογενών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Στόχος είναι η υποχρεωτική μείωση αυτών των εκπομπών μέχρι το 2008-2012, σε σχέση με τις εκπομπές του 1990.

Αυτά όμως δεν ήταν αρκετά, διότι το Πρωτόκολλο του Κιότο έληγε το 2020. Η κλιματική αλλαγή από ανθρωπογενείς παράγοντες μας ακουμπούσε όλους. Αλλαγές τέτοιου μεγέθους αντιμετωπίζονται μόνο ύστερα από την αποφασιστική συμβολή του δημόσιου τομέα. Αυτός όμως ληθάργησε και χάθηκαν πάνω από 15 χρόνια λόγω αδράνειας και γραφειοκρατίας.

Φτάσαμε στο 2015, 21 χρόνια μετά το Πρωτόκολλο του Κιότο, και τα Ηνωμένα Έθνη προχώρησαν στην υπογραφή της Συμφωνίας των Παρισίων (195 χώρες), με ισχύ από τις 4 Νοεμβρίου 2016. Η Ευρωπαϊκή Ένωση (‘’ΕΕ’’) υπέβαλε τη μακροπρόθεσμη στρατηγική της για μείωση των εκπομπών και τα αναπροσαρμοσμένα σχέδιά της για το κλίμα πριν από το τέλος του 2020, αναλαμβάνοντας τη δέσμευση να μειώσει τις εκπομπές της κατά τουλάχιστον 55% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990 έως το 2030 και να φυτέψει τουλάχιστον 3 δις δέντρα μέχρι το 2030. Στόχος είναι η ΕΕ να γίνει κλιματικά ουδέτερη έως το 2050.

Το 2020 συμφωνείται μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ το “European Green Deal”, που θέτει τις προτεραιότητες της ένωσης για την επίτευξη των στόχων του 2030 και 2050. Το 2021, λόγω της κρίσης του covid19, έρχεται σε ισχύ το RRF (“Recovery and Resilience Facility”) με σκοπό την χρηματοδότηση των επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων των μελών-κρατών μέχρι το 2026. Το RRF είναι μέρος του μεσοπρόθεσμου αναπτυξιακού προγράμματος της ΕΕ, του NextGenerationEU. Το NextGenerationEU έχει προϋπολογισμό €806,9 δις (τρέχουσες τιμές) και ανήκει στον ευρύτερο προϋπολογισμό της ΕΕ έως το 2026 των €2,018 τρις (τρέχουσες τιμές). Αξίζει να σημειωθεί ότι η ΕΕ θα δανειστεί αυτά τα €806,9 δις από τις αγορές, βγάζοντας για πρώτη φορά πανευρωπαϊκά ομόλογα. Τα μέλη-κράτη που θα λάβουν χρηματοδότηση μέσω του RRFυποχρεούνται να επενδύσουν τουλάχιστον το 37% των χρημάτων σε επενδύσεις που θα βοηθήσουν στην αντιστροφή της κλιματικής αλλαγής.

Όμως η τύχη γύρισε την πλάτη στην ΕΕ δυσκολεύοντας τα σχέδια χρηματοδότησης επενδύσεων του Green Deal, καθώς το 2022 βρέθηκε αντιμέτωπη με μια πρωτόγνωρη ενεργειακή κρίση. Στις 18 Μαρτίου 2022 συμφωνείται, ταχύτατα για τα Ευρωπαϊκά δεδομένα, το πρόγραμμα REPowerEU που σκοπό έχει την ταχεία απεξάρτηση από το Ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Ίσως η ΕΕ στάθηκε και τυχερή, διότι εντάθηκαν οι προσπάθειες για να γίνει η ΕΕ κλιματικά ουδέτερη.

Την 1^η Φεβρουαρίου η ΕΕ ανακοίνωσε το “Green Deal Industrial Plan”, με στόχο την ανάδειξη της ευρωπαϊκής βιομηχανίας μηδενικών εκπομπών. Σκοπός του πλάνου είναι η δημιουργία ενός πιο ευέλικτου και υποστηρικτικού περιβάλλοντος για την αύξηση των παραγωγικών δυνατοτήτων της ΕΕ σε τεχνολογίες μηδενικών εκπομπών. Είναι και η απάντηση της ΕΕ σε αντίστοιχο πρόγραμμα των ΗΠΑ. Αν η ΕΕ δεν αντιδρούσε, κινδύνευε να δει τις επιχειρήσεις της να μειονεκτούν σε ανταγωνιστικότητα.

Πόσα χρήματα θα διατεθούν για αυτό το σχέδιο; €250 δις μέσω του RRF, €372 δις μπορούν να κινητοποιηθούν μέσω του InvestEU και €40 δις μέσω του Ταμείου Καινοτομίας (“Innovation Fund”) εντός της επόμενης δεκαετίας. Το InvestEU είναι πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων ενώ το Ταμείο Καινοτομίας της Ευρωπαϊκή Επιτροπής.

Η δημιουργία του Green Deal Industrial Plan είναι καίρια διότι η αξία των νεοφυών επιχειρήσεων μηδενικών εκπομπών ξεπέρασε τα €100 δις (x2 σε σχέση με το 2020), η παραγωγικότητα των εταιρειών καθαρής ενέργειας είναι πλέον 20% υψηλότερη από της υπόλοιπης οικονομίας και οι θέσεις εργασίας σε ‘’πράσινες’’ εταιρείες άγγιξαν τις 4,5 εκ το 2019, αυξημένες κατά 1,3 εκ σε σχέση με το 2000.

Με πληροφορίες από: Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, Ταμείο Καινοτομίας

Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα Athenian Herald εκφράζουν τους συγγραφείς τους. Η Athenian Herald δεν φέρει καμία ευθύνη για τις απόψεις που εκφράζονται μέσω της ιστοσελίδας.