Ιστορική ευκαιρία επανατοποθέτησης του Κυπριακού – Μέρος Β

Του Γιώργου Σαββίδη

[Το παρόν είναι το δεύτερο από τρία μέρη, της παράθεσης σκέψεων για επανατοποθέτηση του Κυπριακού με τρόπο που να συμβαδίζει με τα Ελληνικά και Ελληνοκυπριακά συμφέροντα. Δείτε το Μέρος Α εδώ. ]

ΝΕΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ (συνέχεια)

Βρισκόμαστε σε ένα νέο διεθνές περιβάλλον το οποίο βρίσκεται υπό διαμόρφωση.

Η Κίνα επιζητεί πρωταγωνιστικό ρόλο και προσπαθεί να υπερκεράσει τις ΗΠΑ ως η μεγαλύτερη δύναμη παγκοσμίως. Η Ρωσία βρέθηκε σ’ έναν πόλεμο τον οποίον προκάλεσε η ίδια στην προσπάθεια της να δηλώσει ότι παραμένει μία από τις υπερδυνάμεις. Νέες δυνάμεις όπως η Ινδία αναδύονται διεκδικώντας παγκόσμιο ρόλο.

Μικρότερες χώρες ανεξαρτητοποιούνται από τις παραδοσιακές συμμαχίες ή  ομαδοποιήσεις, όπως Σαουδική Αραβία, ΗΑΕ, Πακιστάν, Καζακστάν, Τουρκία, Ιράν κ.ά., αναζητώντας αναγνώριση περιφερειακής δύναμης.

Το Ισραήλ γίνεται αποδεκτό και συνάπτει συμφωνίες με Αραβικά κράτη, η πολιτική Ομπάμα με την Αραβική άνοιξη αποσταθεροποίησε χώρες της Βόρειας Αφρικής όπως η Λιβύη και της Μέσης Ανατολής όπως η Συρία.

Η Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία επανασυσπείρωσε την Δύση και το ΝΑΤΟ υπό την ηγεσία των ΗΠΑ. Σουηδία και Φινλανδία έκαναν αίτηση ένταξης στο ΝΑΤΟ. Η Πολωνία και οι χώρες της Βαλτικής εξοπλίζονται πυρετωδώς και η Γερμανία αναθεωρεί την πολιτική μη ανάμιξης και μείωσης εξοπλισμών.

Η Βόρεια Κορέα κάνει δοκιμές βαλλιστικών πυραύλων και απειλεί με πυρηνικά. Η Αίγυπτος απειλεί με πόλεμο το Σουδάν αν μειωθούν οι ροές υδάτων του Νείλου. Πιο νότια η Αιθιοπία βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση με το Σουδάν και με την Ερυθραία ενώ στο εσωτερικό της μαίνεται εμφύλιος πόλεμος.

Οι ΗΠΑ εξάντλησαν όλη την επιρροή τους αλλά ο Μαδούρο παραμένει πρόεδρος της Βενεζουέλας. Επίσης, φαίνεται ότι δεν μπορούν να πετύχουν αύξηση της παραγωγής πετρελαίου από την Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ. Ενώ η αποχώρηση από το Αφγανιστάν θα μείνει στην ιστορία ως παράδειγμα προς αποφυγή.

Ινδία και Πακιστάν αντιδικούν για το Κασμίρ, Κίνα και Ινδία έχουν συνοριακές διαφορές. Το Αζερμπαϊτζάν βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση με την Αρμενία.

Η λίστα των συγκρούσεων και των εν δυνάμει συγκρούσεων είναι ατελείωτη. Η σταθερότητα του ψυχρού πολέμου με την ισορροπία του τρόμου που επέβαλλαν τα πυρηνικά, έχει εκλείψει μετά την πτώση του κομμουνισμού και την διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης. Οι επενδύσεις των Δυτικών, κυρίως στην Κίνα και η οικονομική ανάπτυξη της Κίνας, μαζί με μια ευημερία της παγκοσμιοποίησης και ανάπτυξη του τουρισμού έφεραν και έντονο ανταγωνισμό.

Ο κόσμος είναι διαφορετικός και σε κίνηση. Όλοι προσπαθούν να βελτιώσουν την θέση τους.

Όπως αναφέραμε, η περιοχή μας, η Ανατολική Μεσόγειος, είναι σημαντική. Οι ΗΠΑ αποφάσισαν να απαγκιστρωθούν από την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, αποχωρώντας πλήρως από Ιράκ και Συρία και μειώνοντας την εμπλοκή τους γενικότερα. Ο λόγος ήταν γιατί έπρεπε να συγκεντρωθούν στον μεγάλο κίνδυνο, την Κίνα.

Το κενό που παρουσιάστηκε έσπευσε να αξιοποιήσει προς ίδιον συμφέρον η Τουρκία. Αναβάθμισε τις διεκδικήσεις στο Αιγαίο, δήλωσε ότι θα προσαρτήσει την κατεχόμενη βόρεια Κύπρο, ενίσχυσε την στρατιωτική της παρουσία στην Λιβύη, συνήψε μια παράνομη συμφωνία για ΑΟΖ (αποκλειστική οικονομική ζώνη) με την Λιβύη καταπατώντας τα δικαιώματα των Ελληνικών Δωδεκανήσων και Κρήτης, συμμετείχε υπέρ του Αζερμπαϊτζάν στην επίθεση κατά της Αρμενίας, εισέβαλε στην Συρία, βομβάρδισε περιοχές του Ιράκ, ίδρυσε στρατιωτικές βάσεις στο Κατάρ και την Σομαλία, επιτέθηκε διπλωματικά με δηλώσεις κατά των Ισραήλ, Αιγύπτου, Σαουδικής Αραβίας και ΗΑΕ, ενίσχυσε τρομοκρατικές οργανώσεις κ.ά. (Βλέπε Athenian Herald «Βρισκόμαστε σε πόλεμο με την Τουρκία» και «Για 100 Χρόνια η Τουρκία Ξαναγράφει την Συνθήκη της Λωζάνης. Η Επόμενη Έκδοση Πρέπει να Γραφτεί από την Ελλάδα!».)

Η Γαλλία έκανε προσπάθεια κάλυψης του κενού, αλλά βέβαια δεν μπορούσε να αντικαταστήσει πλήρως τις ΗΠΑ. Υποστήριξε όμως σθεναρά την Ελλάδα με στρατιωτική παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο και σύναψη διμερούς Αμυντικής Συμφωνίας.

Οι ΗΠΑ αντέδρασαν με πάγωμα της αποχώρησης από Ιράκ και Συρία διατηρώντας στρατιωτικές δυνάμεις 2.000-2.500 και 900 μάχιμων αντίστοιχα. Επίσης, προώθησαν την υπογραφή των Συμφωνιών Αβραάμ, δηλαδή διμερών συμφωνιών Ισραήλ με τις Αραβικές χώρες Μπαχρέιν, Μαρόκο, ΗΑΕ και Σουδάν. Παράλληλα οι ΗΠΑ προώθησαν αναβάθμιση της συνεργασίας με την Ελλάδα σε στρατηγική και προχώρησαν σε αναβάθμιση των σχέσεων τους με την Κύπρο.

Οι ΗΠΑ επέστρεψαν στην περιοχή.

ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΓΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟ

Τρεις σημαντικοί παράγοντες ευνοούν την Ελλάδα και την Κύπρο. Η γεωστρατηγική τους θέση, η επιδίωξη της Τουρκίας να αναδειχθεί σε ανεξάρτητη περιφερειακή δύναμη και η επικρατούσα ρευστότητα.

Τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα κυρίως αλλά και η Κύπρος, κινήθηκαν δραστήρια και αναβάθμισαν την σημασία των δύο χωρών στο διεθνές περιβάλλον. Οι δύο χώρες αποτελούν πραγματικούς πυλώνες σταθερότητας και ευημερίας από τα Βαλκάνια έως την Μέση Ανατολή. Είναι αξιόπιστες, δημοκρατικές και φιλειρηνικές. Η Ελλάδα ήταν πάντα αξιόπιστη στο ΝΑΤΟ και ουδέποτε δημιούργησε προβλήματα στην λειτουργία της συμμαχίας, με εξαίρεση την, αμφιβόλου αποτελεσματικότητας, απόφαση αποχώρησης από το στρατιωτικό σκέλος για κάποια περίοδο, μετά την εισβολή στην Κύπρο από μέλος της συμμαχίας, την Τουρκία.

Εσχάτως, οι δύο χώρες και κυρίως η Ελλάδα, αναβαθμίζουν την αμυντική τους δυνατότητα. Και οι δύο υποστήριξαν και υποστηρίζουν χωρίς αστερίσκους την Δυτική προσπάθεια βοήθειας στην Ουκρανία και εφαρμόζουν χωρίς εξαιρέσεις τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας.

Η Δύση έως πρόσφατα έκανε τα χατίρια της Τουρκίας γιατί «είχε μεγάλη γεωπολιτική και στρατιωτική αξία». Βεβαίως η Τουρκία είναι μεγάλη χώρα με πολύ μεγάλες ένοπλες δυνάμεις και σύνορα από την Μέση Ανατολή έως τον Καύκασο. Αλλά, μεγάλο μέρος της υποστήριξης που ελάμβανε επί δεκαετίες οφειλόταν στο ότι πολλοί στην Δύση και κυρίως στις ΗΠΑ δεν ήθελαν να απωλέσουν την τεράστια επένδυση που έκαναν στην χώρα. Υπήρχαν και αυτοί που δεν ήθελαν να παραδεχτούν την μεγάλη αποτυχία τους στην περίπτωση της Τουρκίας. Τέλος, υπήρχαν και οι σύμμαχοι των Τούρκων. Ένα εκτεταμένο δίκτυο λομπιστών και αναλυτών, συνήθως σε διατεταγμένη υπηρεσία του Τουρκικού κράτους, φρόντιζε να τροφοδοτεί τους πολιτικούς στην Ουάσινγκτον κυρίως αλλά και δεξαμενές σκέψεις και έγκυρα έντυπα με εμβριθείς αναλύσεις που αναδείκνυαν την σημαντικότητα της Τουρκίας και την προσφορά της στην Δυτική συμμαχία. Οι λομπίστες και οι αναλυτές εξηγούσαν και τις Τουρκικές «ιδιαιτερότητες» όταν η Τουρκία απαγόρευε στο ΝΑΤΟ να χρησιμοποιήσει το έδαφος της για να επέμβει στο Ιράκ, όταν παραβίαζε τις κυρώσεις κατά του Ιράν και της Ρωσίας, όταν παραβίαζε τον Ελληνικό εναέριο χώρο, όταν περικύκλωνε με στρατό την Αμερικανική βάση στον Ινσιρλίκ στο πραξικόπημα του 2016 (στην οποία υπάρχουν και πυρηνικά) ή όταν καθύβριζε τον πρωθυπουργό του Ισραήλ ή τον εμίρη του Άμπου Ντάμπι ή τον πρόεδρο της Αιγύπτου.

Τα πράγματα σήμερα είναι διαφορετικά. Η στρατηγική της Τουρκίας έχει ξεδιπλωθεί, είναι ορατή και δεν μπορεί να αγνοηθεί. Οι νεο-οθωμανικές επιδιώξεις της και οι σχέσεις της με Ρωσία και Ιράν δημιουργούν αστάθεια και αποτελούν απειλή για την ειρήνη στην περιοχή. Οι βλέψεις της όχι μόνο αντιστρατεύονται τις επιδιώξεις της Δύσης αλλά δημιουργούν και κενά στην δομή ασφάλειας του ΝΑΤΟ. Η καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η καταπίεση των γυναικών και το έλλειμμα δημοκρατίας δεν παραβλέπονται πλέον από τους Δυτικούς.

Ελλάδα και Κύπρος καλούνται να καλύψουν το σημαντικό μέρος του κενού ασφαλείας που δημιουργεί η αποχώρηση της Τουρκίας από την Δύση. Στην νέα αρχιτεκτονική ασφαλείας, τα δύο κράτη έχουν την δυνατότητα να αναβαθμίσουν περαιτέρω τον ρόλο τους σε σημαντικότατη δύναμη στην Ανατολική Μεσόγειο. Εφάμιλλης ή υπέρτερης ισχύος από των άλλων μεγάλων παικτών της περιοχής.

Υπάρχουν προϋποθέσεις βέβαια για να εξασφαλιστεί σημαντική αναβάθμιση του ρόλου Ελλάδας και Κύπρου. Είναι όμως εφικτό και, όπως είδαμε, ήδη έχουν γίνει πολλά στην διπλωματία και την άμυνα και ήδη κυρίως η Ελλάδα αλλά και η Κύπρος, αντιμετωπίζονται ως πολύ σημαντικοί σύμμαχοι και εταίροι.

Η συνδυασμένη ισχύς Ελλάδας και Κύπρου μπορεί να εκτοξευθεί.

(Συνεχίζεται)

Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα Athenian Herald  εκφράζουν τους συγγραφείς τους. Η Athenian Herald δεν φέρει καμία ευθύνη για τις απόψεις που εκφράζονται μέσω της ιστοσελίδας.