Τα ενεργειακά σχέδια της Τουρκίας στην Κεντρική Ασία

Η Τουρκία προσπαθεί να αυξήσει την επιρροή της στις περιοχές με στρατηγική σημασία, ανάμεσά τους και στην Κεντρική Ασία και τον Νότιο Καύκασο.

Ενώ ήταν οι πολιτιστικές ομοιότητες που έκαναν τον πρώην Τούρκο Πρόεδρο Αμπντουλάχ Γκιούλ να κάνει λόγο για «ένα έθνος, έξι κράτη» αναφερόμενος στα Αζερμπαϊτζάν, Καζακστάν, Κιργιστάν, Τουρκμενιστάν και Ουζμπεκιστάν, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ενδιαφέρεται περισσότερο για τα ενεργειακά συμφέροντα στην περιοχή.

Αν και το Τουρκμενιστάν δεν είναι μέλος του Οργανισμού Τουρκογενών Κρατών,  παίζει σημαντικό ρόλο στην στρατηγική της Άγκυρας για την Κεντρική Ασία καθώς έχει το τέταρτο μεγαλύτερο απόθεμα σε φυσικό αέριο διεθνώς, μετά τη Ρωσία, το Ιράν και το Κατάρ. Η Τουρκία σκοπεύει να αρχίσει να αγοράζει φυσικό αέριο από το Τουρκμενιστάν, τη Ρωσία, το Αζερμπαϊτζάν και το Ιράν, και να το προωθεί στην Ευρώπη ως μεσάζων.

Στο Κρεμλίνο αν και γενικά συμφωνούν με αυτήν την στρατηγική, έχει διατυπωθεί και η άποψη ότι η Ρωσία αντιτίθεται στην κατασκευή του αγωγού που θα διασχίζει την Κασπία που θα περνάει από το Τουρκεμινστάν στο Αζερμπαϊτζάν, που θα ήταν απαραίτητος για την πιθανή σύνδεση με την Τουρκία. Ωστόσο, με όλες τις προσπάθειες της συγκεντρωμένες στην Ουκρανία, η Ρωσία δεν είναι σε θέση ούτε να δίνει οδηγίες σε άλλες χώρες ούτε να αντικαταστήσει την Τουρκία.

Είναι πιθανό ότι η Τουρκία θα συνεχίσει να τονίζει την σημασία του Παντουρκισμού προκειμένου να πετύχει τους στόχους της στην Ευρασία, δηλαδή να ανταγωνιστεί την Ρωσία και την Κίνα για τις χώρες γύρω από την Κασπία Θάλασσα. Προς αυτόν τον σκοπό, η Τουρκία ήταν η πρώτη χώρα που αναγνώρισε την ανεξαρτησία των πρώην Σοβιετικών Κεντρικών Ασιατικών κρατών και έκτοτε έχει διατηρήσει στενούς δεσμούς με αυτά τα κράτη.

Όσο αυξάνεται η επιρροή της Τουρκίας στο Κιργιστάν, τόσο μειώνεται η επιρροή του Κρεμλίνου. Στο Καζακστάν, η Τουρκία σκοπεύει να επενδύσει περίπου $2 δις, αν και οι εμπορικές σχέσεις του με την Ρωσία παραμένουν δυνατές. Παρ’ όλ’ αυτά, το Καζακστάν φαίνεται να απομακρύνεται από τη Ρωσία, σε μια προσπάθεια να διαφοροποιήσει την εξωτερική πολιτική του, με την έγκριση ενός σχεδίου συμφωνίας για έναν διάδρομο μεταφορών που θα συνδέει την Κίνα με την ΕΕ μέσω του Καζακστάν και της Τουρκίας παρακάμπτοντας την Ρωσία.

Αν και θα πάρει καιρό να κατασκευαστούν οι αγωγοί, η Τουρκία θα εκμεταλλευτεί κάθε ευκαιρία για να πετύχει τους ενεργειακούς στόχους της στην Κεντρική Ασία.

Πηγή: Turkey’s pipeline politics in Central Asia – Asia Times